Na czasie z prawem #26: Recepty roczne, zmiany w POZ

Po wakacyjnej przerwie wracamy z cyklem drEryk: Na czasie z prawem #26! Warto przypomnieć, że w tej serii artykułów poruszamy najświeższe i najważniejsze doniesienia z zakresu zmian w prawie medycznym oraz aktywności Ministerstwa Zdrowia.

Z drEryk wszystkie najważniejsze aktualności masz pod ręką!

Na czasie z prawem #26 – spis treści

1. Monitoring w placówkach medycznych a zgoda Pacjenta
2. Większe możliwości dla Lekarza POZ w nowym projekcie rozporządzenia MZ
3. Zmiany dot. recept rocznych w nowelizacji ustawy refundacyjnej
4. Nowe przepisy z zakresu kwalifikacji pielęgniarek

Monitoring w placówkach medycznych a zgoda Pacjenta

Dzisiaj, tzn. 6 września br. wchodzą w życie nowe przepisy ustawy o prawach pacjenta. Przynoszą one istotne zmiany w zakresie monitorowania czynności medycznych podejmowanych w placówce medycznej.

Nowelizacja ustawy o prawach pacjenta pozwoli placówkom medycznym instalować monitoring w pomieszczeniach, gdzie udzielane są świadczenia zdrowotne (w tym badania i operacje), opierając się na prawnie uzasadnionym interesie placówki medycznej. Pacjent ma możliwość zgłoszenia sprzeciwu w tej sprawie na podstawie RODO.

Nowe przepisy obejmują sytuacje, w których nagrywanie jest konieczne dla procesu leczenia lub zapewnienia bezpieczeństwa pacjentom. Dotyczy to więc m.in. szpitali, zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych, zakładów opiekuńczo-leczniczych, hospicjów oraz zakładów rehabilitacji leczniczej.

Co istotne, w przepisach przewidziano wyraźny zakaz rejestrowania intymnych czynności fizjologicznych pacjentów. Monitorowanie ma być przeprowadzane z poszanowaniem intymności i godności pacjenta. Osobą odpowiedzialną za stosowanie monitoringu zgodnie z prawem będzie kierownik placówki medycznej.

Większe możliwości dla Lekarza POZ w nowym projekcie rozporządzenia MZ

Ministerstwo Zdrowia planuje wprowadzić szereg zmian w ramach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Zmiany te przewidują rozszerzenie uprawnień lekarzy rodzinnych i lekarzy nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej (NiŚOZ). Projekt rozporządzenia w tej sprawie jest obecnie poddany konsultacjom publicznym.

W ramach opieki koordynowanej w POZ lekarze będą mogli:

• skierować pacjentów na badania tomografii komputerowej tętnic wieńcowych w przypadkach podejrzenia choroby niedokrwiennej serca,
• diagnozować i leczyć stany przedcukrzycowe oraz nieprawidłowe krzywe cukrowe,
• diagnozować i leczyć nadczynność tarczycy,
• udzielać konsultacji specjalistycznych dzieciom poniżej 18. roku życia w dziedzinie kardiologii dziecięcej, diabetologii i endokrynologii dziecięcej, chorób płuc dzieci oraz nefrologii dziecięcej,
• diagnozować i leczyć pacjentów z przewlekłą chorobą nerek we wczesnych etapach choroby, w tym poprzez badanie diagnostyczne UACR (wskaźnik albumina/kreatynina w moczu).

Ponadto, lekarze rodzinni poza opieką koordynowaną będą mogli skierować na badania Immunoglobuliny E całkowite (IgE) oraz Immunoglobuliny E swoiste (IgE) w celu diagnozy alergii.

W przypadku lekarzy nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej (NiŚOZ), będą oni mogli zlecać badania laboratoryjne, jeśli dostęp do laboratorium jest dostępny na miejscu. Zadaniem tych zmian jest wsparcie w diagnozowaniu pacjentów i ustalaniu terapii oraz odciążyć szpitalne oddziały ratunkowe i izby przyjęć.

Projekt przewiduje koszty w wysokości od 231,5 do 238,5 mln zł. Większość przepisów ma wejść w życie od 1 października. Wyjątek stanowią przepisy dot. NiŚOZ w warunkach ambulatoryjnych, które mają obowiązywać od 1 stycznia 2024 roku.

Zmiany dot. recept rocznych w nowelizacji ustawy refundacyjnej

Nowelizacja ustawy refundacyjnej wprowadza istotne zmiany dotyczące realizacji recept lekarskich, które dotkną wszystkich pacjentów. Dotychczasowy system, który umożliwiał wykupienie leków na 180 dni jednorazowo, zostaje zastąpiony nowymi przepisami. Zmiany w przepisach zostały przegłosowane przez Sejm i czekają na podpisanie przez prezydenta oraz ogłoszenie w Dzienniku Ustaw.

Teraz pacjent będzie mógł zrealizować receptę na maksymalnie cztery miesiące. W związku z tym, Pacjent będzie musiał pojawić się w aptece co najmniej trzykrotnie w ciągu roku. Minister Zdrowia pierwotnie planował skrócenie czasu obowiązywania recepty rocznej do pół roku, lecz w ostatecznym kształcie ustawy zrezygnowano z tego pomysłu. Zamiast tego wprowadzono nowe zasady realizacji recept lekarskich.

Zgodnie z nowymi przepisami, które weszły w życie od dnia 18 sierpnia, pacjent może otrzymać maksymalnie ilość leku, żywności specjalnej lub wyrobu medycznego wystarczającą na 120 dni terapii, z wyliczeniem na podstawie określonego na recepcie sposobu dawkowania.

1 listopada br. wejdzie w życie dodatkowy zapis, zgodnie z którym jeśli na recepcie przepisano ilość większą niż na 120 dni, kolejną ilość można otrzymać po upływie 3/4 okresu, na który zrealizowano receptę.

Te zmiany stanowią wyzwanie zarówno dla pacjentów, jak i farmaceutów. Podzielenie recepty rocznej na trzy części może okazać się utrudnione w przypadku niektórych leków, szczególnie jeśli chodzi o podział dawek.

Nowe przepisy z zakresu kwalifikacji pielęgniarek

Od 5 września weszły w życie nowe przepisy dotyczące kwalifikacji wymaganych dla pielęgniarek oddziałowych i ich zastępców. Wprowadzają one wyższe wymagania kwalifikacyjne w celu poprawy standardów opieki zdrowotnej.

Nowe przepisy wprowadzają obowiązek posiadania przez pielęgniarki oddziałowe i ich zastępców tytułu magistra pielęgniarstwa oraz tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa. Ponadto pracujący na tych stanowiskach będą musieli wykazywać co najmniej 5 lat stażu w placówkach udzielających całodobowych świadczeń zdrowotnych.

Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych (OZZPiP) wyraził zaniepokojenie tymi zmianami w kontekście ich wpływu na kwestię wynagrodzeń pielęgniarek. Związek zwraca uwagę na problem pracodawców, którzy obecnie zatrudniają pielęgniarki na stanowiskach pielęgniarek oddziałowych lub ich zastępców, które posiadają wymagane kwalifikacje, ale są wynagradzane na niższym poziomie, niż przewiduje ustawa z 2017 roku dotycząca ustalania wynagrodzeń w podmiotach leczniczych. OZZPiP argumentuje, że część pracodawców nadal traktuje takie pielęgniarki jako pracowników z niższymi kwalifikacjami, co skutkuje niższymi wynagrodzeniami.

W odpowiedzi na te zmiany, Związek wystosował do Ministerstwa Zdrowia pytania dotyczące wpływu nowych wymogów na kształt i wysokość wynagrodzeń pielęgniarek. Ponadto, OZZPiP oczekuje odpowiedzi kiedy i w jaki sposób pracodawcy mają dokonać tych zmian w umowach o pracę oraz wypłacić wyższe wynagrodzenia pielęgniarkom.

Na czasie z prawem #26 – źródła

• Ministerstwo Zdrowia (https://www.gov.pl/web/zdrowie)
• portal rynekzdrowia.pl,
• serwis prawo.pl.