Na czasie z prawem #27: KSO, wskaźniki jakości

Nadeszła jesień, a wraz z nią drEryk: Na czasie z prawem #27! W serii Na czasie z prawem przedstawiamy Wam najnowsze i istotne aktualności dotyczące zmian w prawie medycznym, a także inicjatyw podejmowanych przez Ministerstwo Zdrowia.

Z drEryk wszystkie najważniejsze aktualności masz pod ręką!

Na czasie z prawem #27 – spis treści

1. Ratownictwo i medycyna a bezpieczeństwo państwa
2. NFZ wprowadzi wskaźniki jakości świadczeń zdrowotnych?
3. Ustawa o niektórych zawodach medycznych opublikowana
4. Co z Krajową Siecią Onkologiczną?

Ratownictwo i medycyna a bezpieczeństwo państwa – projekt rozporządzenia w konsultacjach

Rząd przygotowuje nowe przepisy dotyczące świadczenia opieki zdrowotnej podczas wojny lub zagrożenia. W związku z tym przedstawiono projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przygotowania oraz wykorzystania podmiotów leczniczych na potrzeby obronne państwa.

Nowe przepisy mają na celu zapewnienie sprawnego funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej w sytuacjach kryzysowych, a także zwiększenie gotowości podmiotów leczniczych na potrzeby obronne państwa. Projekt określa zadania dla dysponentów zespołów ratownictwa medycznego, w tym zespołów lotniczych, podczas zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa.

Rozporządzenie przewiduje, że zespoły ratownictwa medycznego (w tym lotnicze) muszą być gotowe na zwiększoną liczbę interwencji. Oznacza to co najmniej 10 procent więcej świadczeń udzielonych na potrzeby obronne. Projekt zakłada również, że szpitale i inne placówki lecznicze będą tworzyć „zastępcze miejsca szpitalne” oraz centra krwiodawstwa i służby sanitarno-epidemiologiczne w sytuacji wojny lub zagrożenia.

Ponadto, przepisy określają, że szpitale i inne placówki lecznicze mają być przygotowane na udzielanie większej liczby świadczeń szpitalnych na potrzeby obronne państwa, zgodnie z określonymi wskaźnikami. Regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa z kolei mają zwiększyć swoje działania w tym obszarze co najmniej o 100 procent. Stacje sanitarno-epidemiologiczne mają zapewnić zabezpieczenie sanitarno-epidemiologiczne na potrzeby obronne państwa, planując zwiększenie gotowości i zdolności.

Projekt przewiduje, że podmioty lecznicze powinny zaplanować działania w pierwszej kolejności korzystając ze swoich zasobów. W drugiej zaś kolejności – opierając się na systemie rezerw strategicznych.

Kierownicy placówek odpowiadają za zapewnienie odpowiedniego personelu, uwzględniając dyspozycyjność pracowników. Konieczne jest także bieżące wyłączanie osób od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.

NFZ wprowadzi wskaźniki jakości świadczeń zdrowotnych?

Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) planuje opracować modele lepszego wynagradzania za świadczenia o wysokiej jakości. Ocena będzie opierać się na wskaźnikach jakości, które powinny wynikać ze standardów procesów diagnostyczno-terapeutycznych. Problem polega na braku ustalonych standardów postępowania przez Ministerstwo Zdrowia w większości obszarów opieki zdrowotnej.

Dariusz Dziełak, dyrektor Biura Partnerstwa Publicznego i Innowacji NFZ, podczas konferencji ,,Zmiany w Ochronie Zdrowia” podkreślił, że nowa ustawa nakłada na NFZ obowiązek monitorowania wskaźników jakości określonych przez Ministra Zdrowia.

Prezes NFZ opracować ma modele lepszego wynagradzania dla wysokiej jakości świadczeń. Jednakże, wybór odpowiednich wskaźników stanowi problem, ponieważ nie wszystkie standardy zostaną od razu wdrożone.

Ustawa o jakości określa trzy rodzaje wskaźników:

1. kliniczne (dotyczące poziomu i efektów opieki zdrowotnej);
2. konsumenckie (opinie pacjentów);
3. zarządcze (wydajność i efektywne zarządzanie zasobami).

Dr Małgorzata Gałązka-Sobotka, dziekan Centrum Kształcenia Podyplomowego Uczelni Łazarskiego, podkreśla, że konieczne jest ustalenie standardów procesów diagnostyczno-terapeutycznych przed opracowaniem wskaźników jakości. Aktualnie brakuje jednoznacznych standardów postępowania w większości obszarów ochrony zdrowia. W związku z tym sugeruje się opracowanie prostych algorytmów postępowania diagnostyczno-terapeutycznego dla kluczowych problemów zdrowotnych. Ułatwiłoby to monitorowanie i zapewnienie wysokiej jakości świadczeń zdrowotnych.

Przepisy przewidują również, że Minister Zdrowia określi wskaźniki jakości opieki zdrowotnej odpowiednie dla konkretnych świadczeń, biorąc pod uwagę ich specyfikę.

Ustawa o niektórych zawodach medycznych opublikowana – sprawdź szczegóły

Ustawa o niektórych zawodach medycznych z 17 sierpnia 2023 r. uregulowuje wykonywanie, rozwój zawodowy oraz odpowiedzialność zawodową kilkunastu zawodów medycznych, które dotąd nie objęto ustawowymi regulacjami. Całość nowych przepisów ma na celu podniesienie standardów w obszarze opieki zdrowotnej, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo pacjentom.

Wśród tych zawodów znajdują się:

1. asystentka stomatologiczna,
2. elektroradiolog,
3. higienistka stomatologiczna,
4. instruktor terapii uzależnień,
5. opiekun medyczny,
6. optometrysta,
7. ortoptystka,
8. podiatra,
9. profilaktyk,
10. protetyk słuchu,
11. technik farmaceutyczny,
12. technik masażysta,
13. technik ortopeda,
14. technik sterylizacji medycznej,
15. terapeuta zajęciowy.

Część przepisów ustawy odnosi się również do dietetyków pracujących na kontraktach z NFZ. Aczkolwiek, nie będą oni wpisywani do centralnego rejestru. Nowe przepisy ustawy wprowadzają do systemu medycznego kilka nowych zawodów, takich jak profilaktyk i podiatra.

Profilaktyk – będzie zajmował się działaniami z zakresu profilaktyki, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, wymagając co najmniej wykształcenia wyższego na poziomie studiów I stopnia z zakresu zdrowia publicznego.

Zawód podiatry zostanie wprowadzony na rynek pracy po 3 latach od wejścia ustawy w życie. Osoby pracujące w tym zawodzie będą odpowiedzialne za leczenie schorzeń stóp oraz prowadzenie profilaktyki tych schorzeń.

Ustawa precyzuje również czynności zawodowe, jakie będą wykonywane przez różne grupy zawodowe. Na przykład asystentka stomatologiczna będzie asystować lekarzowi dentyście i utrzymywać gabinet w gotowości do pracy. Opiekun medyczny z kolei będzie zajmować się medyczną pielęgnacją i opieką nad pacjentami.

Wymagania do wykonywania poszczególnych zawodów medycznych:

Aby pracować w zawodzie medycznym, osoba musi spełnić określone warunki, takie jak:

• pełna zdolność do czynności prawnych,
• brak prawomocnego skazania za przestępstwa,
• korzystanie z pełni praw publicznych,
• znajomość języka polskiego w mowie i piśmie,
• odpowiednie wykształcenie oraz wpis do Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego, który będzie prowadzony przez Ministra Zdrowia.

Przepisy wprowadzają także obowiązek ustawicznego rozwoju zawodowego dla osób pracujących w zawodach medycznych. Formy takiego rozwoju obejmują kształcenie podyplomowe oraz doskonalenie zawodowe, a osoby wykonujące zawód medyczny są zobowiązane do udziału w tych działaniach w ciągu 5-letniego okresu rozliczeniowego, znanego jako okres edukacyjny.

Odpowiedzialność zawodowa

Wprowadzenie przepisów dotyczących odpowiedzialności zawodowej jest kluczowym aspektem ustawy. Osoby wykonujące zawód medyczny podlegają odpowiedzialności za naruszenie przepisów związanych z wykonywaniem danego zawodu (tj. ,,przewinienie zawodowe”). Postępowanie w sprawie odpowiedzialności zawodowej obejmuje czynności prowadzone przez rzecznika dyscyplinarnego oraz postępowanie przed Komisją Odpowiedzialności Zawodowej.

Kary za przewinienia zawodowe obejmują upomnienie, nagany, kary pieniężne, zawieszenie uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego na określony okres lub pozbawienie uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego.

Ustawa wprowadza również możliwość udzielania urlopu szkoleniowego do 6 dni roboczych rocznie, dla osób podnoszących swoje kwalifikacje zawodowe.

Co z Krajową Siecią Onkologiczną?

Krajowa Sieć Onkologiczna została wprowadzona, lecz jej działanie budzi wątpliwości ekspertów. Akty wykonawcze do ustawy o KSO nadal nie są opublikowane, a specjalnie powołany zespół przedłużył swoje prace o pół roku, mimo że pierwotnie miały zakończyć się już w lipcu.

Nowa ustawa, która weszła w życie w marcu 2023 roku zakłada, że każdy pacjent niezależnie od miejsca zamieszkania ma otrzymać opiekę onkologiczną. Opieka ta ma opierać się na na jednolitych standardach diagnostyczno-terapeutycznych. Mimo że KSO miała ruszyć w ciągu 6 miesięcy, a krajowa infolinia onkologiczna miała być uruchomiona w ciągu 12 miesięcy, wiele aspektów działania sieci nadal nie jest uregulowanych.

W ramach KSO mają powstać specjalistyczne ośrodki leczenia onkologicznego (SOLO) różnych poziomów referencyjnych, wraz z centrami kompetencji i ośrodkami satelitarnymi (szczegóły tutaj). Na chwilę obecną Ministerstwo Zdrowia analizuje uwagi dotyczące projektu rozporządzenia określającego kryteria przynależności podmiotów do poziomu zabezpieczenia opieki onkologicznej Krajowej Sieci Onkologicznej.

Niezbędne do funkcjonowania KSO jest również doprecyzowanie roli koordynatorów onkologicznych w szpitalach. Ich zadaniem ma być przeprowadzanie pacjentów przez proces diagnostyczno-terapeutyczny w ramach KSO. Pomimo tego, że już zostało powołanych wielu koordynatorów, brakuje jasnych zasad ich działania, co utrudnia standaryzację ich pracy.

Wcześniejsze próby przeprowadzenia pilotażu KSO również pozostają niejasne. Co więcej, publikacja raportu z tego pilotażu została wielokrotnie opóźniona, co budzi obawy wśród organizacji pacjenckich. W związku z tym, mimo formalnego istnienia Krajowej Sieci Onkologicznej, jej praktyczne działanie i wpływ na pacjentów są nadal ograniczone.

Na czasie z prawem #27 – źródła

• Ministerstwo Zdrowia (https://www.gov.pl/web/zdrowie)
• portal rynekzdrowia.pl,
• serwis prawo.pl.